Lezing | “De Delphische “Rolling Stones”: Herodotus en de Perzische belegering van Apollo’s heiligdom

Op donderdag 27 september organiseren Stichting Zenobia en NKV Nijmegen-Arnhem gezamenlijk een lezing: Dr. Janric van Rookhuijzen (UU/UL) zal spreken over de belegering van Delphi door Xerxes in 480 v. Chr.. Voor meer informatie over de lezing, zie de tekst onder de afbeelding. De lezing zal plaatsvinden op de Radboud Universiteit, in zaal EOS 01.110. Aanvangstijd: 20:00 uur (inloop vanaf 19:45 uur). De toegang is gratis. U bent allen van harte uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn.

Janric van Rookhuijzen, De Delphische “Rolling Stones”: Herodotus en de Perzische belegering van Apollo’s heiligdom

Na de slag bij Thermopylae (480 v. Chr.) was de weg vrij voor Xerxes’ leger om het zuiden van Griekenland in te nemen. Het grootste gedeelte van de manschappen ging rechtstreeks naar Athene, de hoofdprijs. Maar een klein contingent boog af naar het steenrijke heiligdom van Apollo in Delphi. Tot een plundering kwam het echter niet, want, zo vertelt Herodotus ons, de lokale goden, waaronder Apollo en de held Phylakos, kwamen te hulp om de Perzen te verdrijven.

Deze lezing betreft het landschap dat het toneel vormde voor deze invasie, die door de meeste geleerden als ‘imaginair’ wordt bestempeld. Toch was Herodotus er heilig van overtuigd dat de belegering had plaatsgevonden, en daarbij verwijst hij naar concrete plaatsen in dit landschap die zo als bewijs fungeerden. In deze lezing nemen we de koppeling tussen verhaal en landschap kritisch onder de loep. Daarbij komt aan het licht hoe goden een rol kunnen worden toebedeeld bij (ogenschijnlijk) historische gebeurtenissen. Daarmee is het verhaal van de belegering een schitterend voorbeeld van Grieks polytheïsme in de praktijk.

Nieuw in de Zenobiareeks: Het verhaal van Apollonius. Historia Apolloni Regis Tyri

Op 27 juni presenteerde Stichting Zenobia het nieuwste deel in onze Zenobiareeks: ‘Het verhaal van Apollonius. Historia Apolloni Regis Tyri‘. Deze Latijnse roman is opnieuw in het Nederlands vertaald door Vincent Hunink en ingeleid door Diederik Burgersdijk. Het verhaal van Apollonius verenigt klassieke motieven en biedt een voorbeeld voor de hedendaagse roman.

De roman was in de klassieke oudheid een tweederangs genre. Tot voor kort werd dit type antieke literatuur ook door de moderne lezer genegeerd. Maar de roman heeft veel te bieden, al was het maar als voorbeeld, en ter vergelijking met het meest prestigieuze literaire genre van vandaag. Het verhaal van Apollonius, een zeldzaam voorbeeld van een roman in het Latijn, is opnieuw in een sprankelende vertaling uitgebracht.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het verhaal van Koning Apollonius is het fictieve relaas over de Syrische koning Apollonius, afkomstig uit de stad Tyrus, die op zijn zwerftochten door het oostelijk Middellandse Zeegebied – van Egypte tot Klein-Azië – de meest ongelooflijke avonturen meemaakt. Tegelijkertijd weerspiegelen de verhalen diep menselijke emoties omtrent haat, verbanning, onzekerheid en verboden liefdes. De opvallende mengeling van klassieke en christelijke motieven bieden een bijzonder leesgenot, dat zowel herkenning als vervreemding bewerkstelligt. Het verhaal is een roman uit de latere klassieke oudheid, geschreven in het Latijn, dat teruggaat op een Grieks origineel uit de Hellenistische tijd. De roman is nu in een nieuwe en eigentijdse vertaling te lezen, ondersteund door een inleiding die de lezer wegwijs maakt in een tijd en achtergrond die niet de onze is, maar juist daardoor des te meer stof tot genot en reflectie biedt.

Wilt u het boek aanschaffen? Stuurt u dan een mail naar penningmeester@stichtingzenobia.nl waarin u uw bestelling doorgeeft (of winkel hier nog even verder).

Zenobia Essayprijs 2018

Wij vragen graag uw aandacht voor de Zenobia Essayprijs, die wij tweejaarlijks uitreiken. Het betreft een prijs voor een publicatie die de problematiek omtrent Oost-West-verhoudingen in de Oudheid en de receptie daarvan in latere tijd op voorbeeldige wijze presenteert. Het winnende werk vervult op interdisciplinaire wijze de doelstelling van de Stichting Zenobia en is bij voorkeur interdisciplinair en comparatief van aard. Het genomineerde stuk dient geschreven te zijn op enig moment in de twee jaar voorafgaand aan de deadline. Verder is de inzending niet gedwongen tot een bepaalde vorm, d.w.z. proefschriften, scripties, achtergrondartikelen, opiniestukken, gepubliceerde of ongepubliceerde werken kunnen worden ingediend door de auteur of door derden onder de aandacht van de jury worden gebracht. In deze jury hebben zitting Prof. dr. Eric Moormann (klassiek archeoloog, RU Nijmegen; voorzitter), dr. Mathieu de Bakker (classicus, UvA), prof. dr. Maaike van Berkel (arabiste en mediëviste, RU Nijmegen), dr. Robbert Woltering (arabist, UvA) en dr. Johan Weststeijn (arabist, UvA). Voor de winnaar is er een prijzengeld van € 500,- beschikbaar.

De deadline voor het insturen van een nominatie is maandag 18 juni 2018. Dit kan door een e-mail met het betreffende stuk in de bijlage te sturen.

De Zenobia Essayprijs zal uitgereikt worden tijdens het Dertiende Zenobia congres ‘Xerxes’ droom: de Perzische oorlogen en de Gouden Eeuw van Griekenland’ op 27 oktober 2018.

Voor meer informatie over de prijs (ook de beoordelingscriteria, de procedure en eerdere winnaars) kunt u hier terecht.

Derde Zenobialezing | De Trojaanse Oorlog en het Arabische volksepos van al-Zir

Op donderdag 24 mei 2018 is het precies tien jaar geleden dat het eerste Zenobiacongres plaatsvond. Ter ere van deze gelegenheid organiseert Stichting Zenobia een speciale lustrumlezing, genaamd ‘De Trojaanse Oorlog en het Arabische volksepos van al-Zir’. De lezing wordt gegeven door dr. Johan Weststeijn, bijzonder bestuurslid van Stichting Zenobia.

Moderne Arabische denkers hebben al een aantal keer gewezen op opvallende overeenkomsten tussen het verhaal van de Trojaanse oorlog, Aischylos’Oresteia, en een vrij onbekend Arabisch volksepos: het Verhaal van al-Zir. Hun ideeën zijn tot nog toe afgedaan als vergezocht en als een typisch voorbeeld van ‘parallellomanie’. Zijn er harde criteria om onderscheid te maken tussen zwakke en sterke overeenkomsten? Hoe verklaar je mogelijke parallellen tussen de Grieksromeinse en de Arabische literatuur? Johan Weststeijn betoogt tijdens deze speciale lustrumlezing dat de vergelijking van meesterwerken uit de Klassieke Oudheid met het volksepos van al-Zir nieuw licht werpt op een aantal hevig bediscussieerde details uit de Oresteia.

Donderdag 24 mei 2018 | Rijksmuseum van Oudheden | Rapenburg 28, Leiden
Zaal open: 19:30 uur
Aanvang:   20.00 uur
Toegang is gratis, maar meldt u wel van tevoren aan via info@stichtingzenobia.nl o.v.v. ‘Aanmelding Derde Zenobialezing’.

Symposium: Van Rome tot de Pharos

Datum: 12 april 2018, 20:00-22:45
Locatie: Rijksmuseum van Oudheden, Leiden
Toegang
: gratis, aanmelden verplicht
Aanmelden: via deze link
In en om het bekken van de Middellandse Zee hebben in de afgelopen eeuwen al vele zaken heen en weer gestroomd. Water, bijvoorbeeld, en wijn, maar vergeet ook de wijsheid niet. De grote denkers van oost, west en alles daar tussenin hebben al duizenden jaren invloed op elkaar. Van Rome tot de Pharos, verder en weer terug.

Roma Aeterna en Stichting Zenobia staan midden in de Week van de Klassieken stil bij de denkers om het mediterrane bekken. Met twee geleerde sprekers, een moderator-filosoof en een gepaste muzikale omlijsting denkt het publiek over de grote vragen die oost en west, en vroeger en nu met elkaar verbinden.

Sprekers

Gerko Tempelman is freelance theoloog en filosoof. Hij spreekt en doceert geregeld over hoe de islamitische wijsbegeerte invloed heeft gehad op denkers in het westen – lees daar hier meer over. Zijn lezing heeft de titel ‘Hoe de Arabieren Europa hebben leren rekenen’.

Prof. dr. Marije Martijn is hoogleraar Antieke en patristische wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Zij zal in haar bijdrage spreken over de uitwisseling van wijsheid vanuit een heel specifiek thema: ‘Kunnen planten denken? Antieke filosofen over het vegetatieve leven‘.

Moderator-filosoof

Jacob Zwaan is docent klassieke talen op het Barlaeus gymnasium in Amsterdam. Hij studeerde naast klassieke talen ook filosofie en psychologie en is geboeid door de psychoanalyse. Hij modereerde eerder discussies, bijvoorbeeld op festival Drift.

Programma (concept)

19:30-20:00 Inloop (bar open)
20:00-20:10 Welkom en introductie door Jacob Zwaan

20:10-20:40 Lezing door Gerko Tempelman
20:40-20:45 Gelegenheid voor vragen
20:45-20:55 Korte pauze (bar open)
20:55-21:25 Lezing door prof. dr. Marije Martijn
21:25-21:30 Gelegenheid voor vragen
21:30-22:00 Vragen en discussie met sprekers en publiek
22:00-22:45 Borrel

Aanmelding

Via de website van het Rijksmuseum van Oudheden: klik hier voor een link.

Toegang gratis.

Avondsymposium: Van bibliotheek tot front en weer terug: de macht en mythe van Nineveh

Op woensdag 7 maart 2018 organiseert Stichting Zenobia in samenwerking met het Rijksmuseum van Oudheden een avondsymposium naar aanleiding van de tentoonstelling Nineveh. Hoofdstad van een Wereldrijk. Op deze feestelijke avond zullen Jon Taylor (conservator spijkerschriftcollectie British Museum) en Rients de Boer (Vrije Universiteit Amsterdam) u meenemen naar de hoogtijdagen van Nineveh onder koning Assurbanipal (7de eeuw v. Chr.). Jon Taylor zal spreken over Assurbanipals beroemde “bibliotheek” en Rients de Boer vult hem aan met een lezing over Assurbanipals invasie van Egypte. Martje de Vries (Radboud Universiteit Nijmegen) zal ons een beeld van Nineveh geven zoals dat geschetst wordt in vroegmoderne bronnen, waaronder in het werk van de 17de-eeuwse jezuïet Athanasius Kircher. Na de lezingen is de tentoonstelling speciaal voor bezoekers van het symposium geopend en kunt u napraten onder het genot van een drankje in de Tempelzaal. U kunt zich hier aanmelden voor het Avondsymposium.

7 maart 2018 | Rijksmuseum van Oudheden | Rapenburg 28, Leiden

19:00 uur                        ontvangst met koffie en thee
19:20-21:30 uur              lezingen in de Tempelzaal
21:30-23:00 uur              tentoonstelling en bar zijn geopend

Ticketprijzen
Inclusief koffie of thee bij ontvangst en een drankje na afloop van de lezingen

Normaal tarief                17,50
Donateurs                      12,50
Studenten                      10,00

Exclusief Wijnposium

Op 2 februari 2018 organiseert Stichting Zenobia in samenwerking met het Allard Pierson Museum en La Bordelaise Wijnen een exclusief Wijnposium, een feestelijke lezingenmiddag waarin het thema ‘Wijn’ in de oudheid en de islam centraal staat. De lezingen worden afgewisseld met voordrachten van Arabische wijnpoëzie en een proeverij met wijnen uit minder voor de hand liggende streken, zoals het Midden-Oosten. Kaarten kunt u hier reserveren.

 

2 februari 2018
Allard Pierson Museum Amsterdam
Ingang Bijzondere Collecties,  Oude Turfmarkt 129
15:00 tot 18:00
(zaal open 14:30)
Symposiarch: Eric Moormann

Tarieven:
– Regulier: € 49,95
– Donateurs van Stichting Zenobia: € 44,95

Bijdragen:
– Eric Moormann: ‘Polyphemus en de beschavende werking van wijn
– Johan Weststeijn: ‘De wijngaarden van het hiernamaals: Het paradijs in de Koran
– Siward Tacoma: ‘De Bacchanten van Euripides
– Yasser Ibrahim: Arabische wijngedichten


 

Activiteiten van EOL

Stichting Zenobia werkt graag samen met haar partners, waar Ex Oriente Lux (EOL) er eentje van is. EOL verdiept zich in het Oude Nabije Oosten en organiseert geregeld zeer Zenobiëske activiteiten. Graag wijst Zenobia u namens EOL op:

– de lezingen van de afdeling Amsterdam, waaronder een activiteit omtrent de tentoonstelling ‘Crossroads, een reis door de Middeleeuwen’ in het  Allard Pierson;

– de activiteit rondom de tentoonstelling ‘Nineveh, hoofdstad van een wereldrijk’ in het Rijksmuseum van Oudheden (alleen voor leden);

Voor de volledige kalender met lezingen van alle afdelingen van EOL kunt u hier terecht.