We zijn blij dat Dorien Slotman, promovenda aan de Universiteit van Gent en winnaar van de Zenobia Reisbeurs, afgelopen september eindelijk haar onderzoeksreis naar West-Turkije kon maken. De reis stond oorspronkelijk gepland voor mei 2020, maar deze kon niet doorgaan vanwege de coronacrisis. Dorien: “Afgelopen september heb ik, mede dankzij de beurs die ik van Zenobia ontving, een rondreis kunnen maken langs verschillende antieke steden aan de westkust van Turkije. Dit heb ik gedaan in het kader van mijn promotieonderzoek, dat zich richt op Hellenistische marktgebouwen. Dit is een groep monumentale gebouwen, vaak bestaand uit meerdere verdiepingen, gevonden op verschillende archeologische sites in westelijk en zuidwestelijk Klein-Azië. De meeste van deze gebouwen worden gedateerd in de Hellenistische periode. Ze staan vaak aan de agora van de stad en zijn door historici en archeologen over het algemeen in verband gebracht met de verkoop en opslag van goederen: een “markt”-functie dus. Hier is echter niet zoveel concreet bewijs voor, dus mijn onderzoek heeft als doel om deze gebouwen opnieuw in kaart te brengen en na te gaan waarom deze gebouwen gebouwd werden en waar ze voor gebruikt werden.
Het doel van de reis was om zoveel mogelijk van deze gebouwen met eigen ogen te bekijken en daarmee mee meer inzicht te krijgen in hun structuur. Ook hoopte ik opheldering te krijgen met betrekking tot enkele fysieke aspecten van deze gebouwen die onduidelijk waren in de literatuur. Op woensdag 8 september kwam ik ’s avonds aan op het vliegveld van Izmir. Daar heb ik een auto gehuurd en ben vervolgens naar een hotel in de buurt gereden. De volgende dag stond de eerste site op het programma: Aigai. Het marktgebouw hier is behoorlijk goed bewaard en de buitenmuur staat nog tot twee verdiepingen overeind (zie foto 1).
Eind van de middag reed ik door naar Assos, een rit van meer dan drie uur. Hier bezocht ik op vrijdag de site met het marktgebouw, waarna de trip zich verder zette naar de stad Bergama. Dit is de stad onderaan de akropolis van Pergamon, de site die ik de volgende dag, zaterdag, wilde bezoeken. In Pergamon wordt al sinds eind 19e eeuw opgegraven en er is dan ook enorm veel te zien. Voor mijn onderzoek waren vooral de bovenste en de onderste agora’s interessant, alsook het theaterterras (zie foto 2), het Demeterheiligdom en het gymnasium. Op de site van Pergamon heb ik dan ook een lange dag doorgebracht en ik was gelukkig net voor zonsondergang klaar met mijn bezoek.
Op zondag ben ik doorgereden naar een hotel in de buurt van Aydın, wat mijn uitvalsbasis werd voor de laatste drie sites die ik wilde bezoeken: Alinda, Alabanda en Herakleia aan de Latmos. Met name het gebouw in Alinda (zie foto 3) is zeer goed bewaard en nog steeds enorm indrukwekkend.
Het marktgebouw in Alabanda is deels opgegraven, maar veel blijft nog onduidelijk met betrekking tot de structuur. Juist daarom was het heel nuttig om de restanten zelf te bekijken. Herakleia ligt aan een groot meer en deze site is deels overbouwd door het moderne dorp. Dit levert grappige situaties op: de restanten van het bouleuterion van de antieke stad liggen midden tussen de woonhuizen en ik moest via een hekje door iemands tuin om er te geraken. De avond van mijn bezoek aan Herakleia ben ik teruggereden naar Izmir, waar ik de volgende dag alweer vroeg mijn vlucht terug naar Brussel pakte. Al met al heeft deze reis mij enorm geholpen bij mijn onderzoek. Ik wil Stichting Zenobia hartelijk bedanken voor de financiële ondersteuning.”